Gdy drzewa się wybarwiają złotem, brązem i czerwienią, przychodzi najlepsza pora aby nauczyć się jak fotografować jesienny las. Jak się za to zabrać? I kompozycja, i ekspozycja bywa tu problematyczna.
Jeden duży pień po lewej, nachylający się do drugiego, finezyjnie pozaplatanego drzewa po prawej – oba razem dominują w tej kompozycji.
Właściwy czas na jesienny las
Wybór momentu jest bardzo istotny, bo kolorowe jesienne liście nie wiszą na drzewach długo. Optymalny czas na fotografowanie jesiennego lasu to w Polsce mniej więcej połowa października do początku listopada. Jest tutaj jednak kilka “ale”. Oczywiście długie, ciepłe lato może ten termin odsunąć, z kolei szybkie nadejście chłodów potrafi przyspieszyć jesień. Do tego na południu wegetacja trwa dłużej, a więc jesień przychodzi później. Trudno więc z wyprzedzeniem wyznaczyć sobie terminy na sesje, bo możemy nie trafić w idealny moment. Trzeba jednak też wiedzieć, że przymrozki i silny wiatr potrafią bardzo szybko pozrzucać liście z drzew. Warto zerknąć na długoterminowe prognozy pogody, np. IMGW, ale i tak warto wybrać się w plener, jak tylko warunki zrobią się dobre, aby fotografować jesienny las. Przeciąganie więc momentu, w którym chcemy fotografować jesienny las, może skończyć się… czekaniem do następnego roku.
Jak fotografować jesienny las – właściwy sprzęt
Podstawowym wyposażeniem osoby, która chce fotografować jesienny las, jest… statyw. Oczywiście aparat fotograficzny też będzie niezbędny, ale zdecydowanie odradzam wybieranie się na taką sesję bez statywu. Nawet jeśli uda nam się z ręki zrobić poprawne technicznie zdjęcia, to zapewne wymusi to kompromisy – takie jak fotografowanie z otwartą przysłoną i podniesioną czułością ISO.
Choć mamy tutaj fotografię krajobrazową, to przydatne będą raczej średnie i długie ogniskowe niż obiektywy szerokokątne. Dlaczego? No cóż, szerokim kątem łatwo złapać w kadrze niebo, a przy fotografowaniu w lesie przeważnie rodzi to problemy z kontrastem. Dłuższymi ogniskowymi łatwiej też ograniczyć kadr i wybrać najciekawszy fragment. Owszem, bywa, że obiektyw ultraszeroki się przydaje, ale przeważnie to teleobiektywem łatwiej zbudować elegancką kompozycję.
Kompozycja – upraszczaj i eliminuj
Las to wiele drzew, ale nie wszystkie one są interesujące. Naszym zadaniem, gdy chcemy fotografować jesienny las, jest wyeliminowanie z kadru tego, co mniej interesujące, a zostawienie tylko najciekawszych fragmentów sceny. Las jest chaotyczny i nieuporządkowany, ale zadaniem fotografa jest znalezienie porządku, który podkreśli na fotografii piękno scenerii. Lepiej skoncentrować się na jednym, szczególnie ciekawym drzewie, niż próbować zmieścić na zdjęciu wszystko, co widzimy dookoła. A jeśli uważamy, że interesujących drzew jest więcej, to zróbmy więcej zdjęć!
Ekspozycja, czyli uważaj na pogodę
Zasada naświetlania zdjęć leśnych jest prosta: jeśli świeci słońce, las najlepiej się fotografuje z zewnątrz, bez wchodzenia pod drzewa. Ozłocona słońcem ściana kolorowych liści – to jest to. Wystarczy stanąć, gdzie trzeba, wycelować aparat i już. Zdjęcie na pewno się uda. Natomiast wnętrze lasu w słoneczny dzień będzie sieczką jasnych i ciemnych plam, niemal niemożliwych do fotograficznego ogarnięcia, i nawet HDR tu nie pomoże – bo sieczka to sieczka, niezależnie od jej jasności. Wnętrze lasu fotografuje się, gdy jest pochmurno, szaro i mgliście, a im bardziej szaro i mgliście, tym lepiej. Trzeba tylko wziąć ze sobą statyw (bo ciemno) i omijać w kompozycji niebo (bo blade). I już, to cały przepis na to, jak fotografować jesienny las.
Lasy uczesane
Są takie lasy, które z natury są uporządkowane, jak lasy bukowe lub brzozowe. To bardzo ułatwia sprawę: wystarczy ograniczyć kadr do samych drzew, omijając wpełzające od góry niebo i czające się na dole chaszcze, by mieć uporządkowany, uładzony obraz. Bukowy las ma srebrne pnie, równe i strzeliste, i liście, które są jesienią pięknie czerwone. Tu nie ma chaosu. Podobnie zachowują się czasem brzeziny lub zagajniki starych sosen: równe pnie po horyzont ułatwiają kadrowanie. Nadal jednak obowiązuje zasada: co za dużo, to niezdrowo!
Eleganckie, równe pnie to też podpowiedź jak fotografować jesienny las, jeśli się… spóźniliśmy i liście już leżą na ziemi.
Bukowe lasy zresztą świetnie wyglądają, gdy liście już opadły – pod warunkiem oczywiście, że jest pochmurno i słońce nie tworzy mnóstwa jaskrawych plam.
Niekonwencjonalne pomysły na to jak fotografować jesienny las
Jeśli najbardziej interesujący nas fragment sceny jest zbyt ciemny lub zbyt mało kolorowy, można go doświetlić latarką – najlepiej uzupełnioną o żółtą lub czerwoną folię, aby światło nie było zimne, lecz symulowało niskie światło słoneczne.
Innym pomysłem na wzbogacenie portfolio są techniki intencjonalnego poruszenia. Jesienny las świetnie nadaje się do takich zabaw, bo kolory i linie pni dają bardzo różne, a przy tym wyraziste kompozycje na fotografiach poruszonych. I tutaj ciekawostka – przy niektórych technikach intencjonalnego poruszenia także przydaje się statyw! Zoomowanie czy zmiana punktu ostrzenia w trakcie naświetlania, tworząca efekt Ortona, dają bardziej eleganckie efekty, jeśli aparat zamocowany jest na statywie. Więcej na ten temat piszemy w ebooku “Rozmazańce, czyli techniki intencjonalnego poruszenia”.
napisz komentarz